யாழ்ப்பாணம் நெடுந்தீவு மேற்குப் பகுதியில் உள்ள புராதன வெடியரசன் கோட்டையின் சிதைவுகளை நெடுந்தீவில் உள்ள பௌத்த தாது கோபுரத்தின் எச்சங்களாக நிறுவுவதற்கான முயற்சிகள் மேற்கொள்ளப்பட்டு வருவதாக தெரிவிக்கப்படுகிறது.
மேற்படி கோட்டையின் வரலாற்றை தெளிவுபடுத்தும் நோக்கில், நெடுந்தீவு மாவிலி வம்சாவளி பிரதேசத்திலும், கோட்டை காணப்படும் இடங்களிலும், புராதன கோட்டையின் பகுதிகள் பௌத்தர்களின் எச்சங்கள் என சிங்கள, ஆங்கில மொழிகளில் விளம்பரப் பலகைகள் திடீரென துளிர்விட்டன.
இந்த விளம்பரத்தில் தீவில் பல்வேறு தொல்பொருள் கலைப்பொருட்கள் உள்ளன மற்றும் பழங்கால மதிப்புள்ள மூன்று ஸ்தூபிகள் இங்கு காணப்படுகின்றன.
மிகப்பெரிய ஸ்தூபியின் கல்லறைகளில் 3 கல்வெட்டுகள் காணப்படுகின்றன. பெரிய ஸ்தூபியின் விட்டம் 13.54 மீட்டர். இதன் சுற்றளவு 31.93 மீட்டர். அதில் ஒரு கல்வெட்டு பிராமி எழுத்தில் எழுதப்பட்டுள்ளது.
பிராமி கல்வெட்டு கி.பி 12 ஆம் நூற்றாண்டைச் சேர்ந்தது என்றும் அது சிங்கள பிராகிருதத்தில் எழுதப்பட்டது என்றும் கல்வெட்டு வல்லுநர்கள் நம்புகின்றனர்.
விளம்பரப் பலகையில் பௌத்த இடிபாடுகளைக் கொண்ட இத்தலம் கி.மு. 2ஆம் நூற்றாண்டைச் சேர்ந்த நெடுந்தீவின் பண்டைய பௌத்த தலமாகும்.
பெரிய ஸ்தூபியில் பவளக் கல்லால் ஆன மற்ற இரண்டு ஸ்தூபிகள் கிழக்கு மற்றும் மேற்கு நோக்கிக் குறிக்கப்பட்டுள்ளன.
இந்த பழங்காலத்தலம் மன்னன் வெடிகரசனின் வரலாற்றுடன் தொடர்புடையது என்றும், அது பற்றிய வரலாற்று பதிவுகள் பல்வேறு பண்டைய தமிழ் ஆவணங்களில் காணப்படுவதாகவும் கூறப்படுகிறது.
விளம்பரத்திற்கு பிரதேச சபை அனுமதி பெறப்பட்டுள்ளதா? விளம்பர பலகைகளை சம்பந்தப்பட்ட அதிகாரிகள் கண்டுகொள்ளாமல் இருப்பது ஏன்? என நெடுந்தீவு மக்கள் சமூக ஆர்வலர்களும் கேள்வி எழுப்பி வருகின்றனர்.
வடக்கில் உள்ள வரலாற்றுப் பேராசிரியர்கள், பல்கலைக்கழக சமூகம் மற்றும் புத்திஜீவிகள் இந்த செயற்பாட்டை நிறுத்த முன்வர வேண்டும் என கோரிக்கை விடுக்கப்பட்டுள்ளது.
